Zaloguj się Załóż konto

Tłumaczenia techniczne – tłumacz inżynier czy tłumacz filolog?

Artykuł

Żyjemy w czasach, w których praktycznie każdego dnia dokonuje się ogromny postęp techniczny i technologiczny.

Wciąż powstają nowe, udoskonalone modele samochodów, telefonów czy sprzętu AGD, nie mówiąc o alternatywnych źródłach energii czy wirtualizacji rzeczywistości. Aby być na bieżąco z nowinkami technicznymi, musimy mieć dostęp do najświeższych informacji z całego świata, w czym nieocenioną rolę odgrywają tłumacze techniczni.

Tłumaczenia techniczne to tłumaczenia specjalistyczne, których wykonywanie wymaga od tłumacza zarówno doskonałego posługiwania się językami, jak i świetnej znajomości konkretnej branży. Żeby dobrze przełożyć np. instrukcję obsługi maszyny drążącej tunel pod budowę metra, tłumacz musi rozumieć zasady jej działania, a w przypadku np. projektu zagospodarowania przestrzennego – znać schemat przygotowania tego dokumentu przyjęty w danym kraju oraz odpowiednią terminologię.

Specyfika tłumaczeń technicznych

Charakterystyczną cechą tekstów technicznych jest zawarta w nich terminologia, precyzja oraz duża powtarzalność. Często tworzy się je bowiem według pewnych wzorców i zgodnie z obowiązującymi normami czy przepisami prawa, dlatego tłumacz nie może sobie pozwolić na inwencję i posługiwanie się synonimami na oznaczenie np. jednego elementu konstrukcyjnego czy właściwości fizycznej substancji, tylko musi konsekwentnie stosować dane określenie, tak aby było ono jednoznaczne i nie budziło wątpliwości.

Wśród dokumentów technicznych, które najczęściej się tłumaczy, spotyka się różnego rodzaju instrukcje obsługi, instrukcje montażu czy specyfikacje techniczne. Ilekroć kupujemy nowy sprzęt, w pudełku znajdziemy książeczkę zawierającą istotne informacje dotyczące jego funkcji, zasad działania, konserwacji i postępowania w przypadku awarii. Zazwyczaj jest ona sporządzona w kilku językach według tego samego schematu i z identycznymi ilustracjami.

Do powszechnie tłumaczonych tekstów należą też dokumenty konstrukcyjne czy rozmaite dokumentacje naukowo-techniczne, np. z dziedziny budownictwa czy architektury. Oprócz części opisowej zawierają one wiele rysunków technicznych. Tłumaczenie powinno zatem uwzględniać nie tylko część stricte językową, lecz także tę graficzną, czyli oznaczenia na planach czy legendy do schematów. Nie mówiąc już o tym, że gdy do tłumaczenia jest katalog prezentujący całą linię produktów danej firmy, klientowi zależy na zachowaniu układu graficznego, tak aby mieć identycznie wyglądające foldery w różnych wersjach językowych. W takim przypadku nieoceniona okazuje się współpraca tłumacza z grafikiem czy specjalistą DTP, który przygotuje materiały do druku i profesjonalnego powielania.

Kolejną grupę dokumentów technicznych stanowi dokumentacja SIWZ, czyli specyfikacje istotnych warunków zamówienia, wymagane podczas przetargów. W przypadku ich tłumaczenia liczy się znajomość przepisów prawa zamówień publicznych. Tłumaczenia techniczne wykonuje się również na potrzeby targów i wystaw nowinek technicznych, a także mediów, zwłaszcza że w ostatnich latach dużą popularnością cieszą się programy telewizyjne z cyklu „Jak to jest zrobione?”, „Galileo” czy „Pogromcy mitów”, których twórcy przybliżają proces produkcji rozmaitych przedmiotów czy wyjaśniają prawa fizyczne rządzące światem.

Warsztat tłumacza technicznego

Dobry przekład materiałów technicznych może wykonać doświadczony tłumacz, który świetnie zna terminologię branżową i wie, jakie określenie jest najczęściej stosowane w kontekście danej dziedziny przemysłu. Przykładowo, angielskie słówko „coil” może oznaczać ‘cewkę’, ‘zwój’, ‘spiralę’, ‘zwojnicę’, ‘wężownicę’, ‘transformator’, ‘zezwój’, ‘uzwojenie’, ‘szpulkę’ lub ‘splot’. Jak widać, każde z nich odnosi się do innego elementu technicznego, i dopiero wiedza merytoryczna pozwala tłumaczowi dobrać najlepszy polski odpowiednik.

W celu zachowania spójności tekstu tłumacze techniczni często posługują się oprogramowaniem ułatwiającym proces przekładu (ang. computer-assisted translation, CAT). CAT‑y, nie dość że rozpoznają powtarzające się fragmenty i podpowiadają możliwe tłumaczenie na podstawie tego, co mają zapisane w swojej pamięci, to jeszcze pozwalają tworzyć bazy terminologiczne i słowniczki pojęć.

Kto najlepiej wykonuje tłumaczenia techniczne?

Tłumaczenia techniczne powinna wykonywać osoba doskonale znająca dziedzinę, której dotyczy tekst. Nie wystarczy więc ukończyć jedynie studiów filologicznych; konieczne jest przede wszystkim przygotowanie merytoryczne. Dlatego tłumaczami technicznymi często zostają inżynierowie mający doświadczenie w kontaktach z kontrahentami lub wykonawcami z zagranicy, z którymi porozumiewają się w językach obcych, lub absolwenci uczelni technicznych w innych krajach, będący fachowcami w danej branży i znakomicie posługujący się językiem specjalistycznym. Dzięki takim kompetencjom i umiejętnościom są w stanie zapewnić tłumaczenie, które spełni wszystkie wymogi poprawności i będzie brzmiało naturalnie dla rodzimego użytkownika danego języka – bo „tak się mówi w tej branży”.

Dlatego jeśli potrzebujemy przetłumaczyć tekst techniczny i otrzymać przekład odpowiedniej jakości, najlepiej powierzyć to zadanie biuru tłumaczeń, które współpracuje ze specjalistami w tym zakresie.

Tekst powstał we współpracy z INTERTEXT multilingual communications, wiodącą firmą w branży tłumaczeń z 30-letnim doświadczeniem. Pełną ofertę tłumaczeń technicznych możesz sprawdzić na stronie https://intertext.com.pl/tlumaczenia-techniczne/.

***
Nie masz jeszcze konta w naszym serwisie?
Załóż je za darmo i dodaj swoją ofertę tłumaczeń.

Redakcja serwisu
Autor:

Istniejący od 2009 r. serwis dla tłumaczy i ich klientów: e-tlumacze.net

Tłumaczysz? Załóż bezpłatne konto i dodaj swoją ofertę z dowolnej pary językowej. 

Szukasz tłumacza? Przejrzyj oferty tłumaczy albo dodaj swoje zlecenie

Dodaj swój komentarz