Etyka i odpowiedzialność zawodowa tłumacza

Tłumacze ustni i pisemni są „jedyną bramą” między dwojgiem ludzi mówiących różnymi językami. Dlatego rola etyki w branży tłumaczeniowej jest bardzo ważną kwestią.

Odpowiedzialność

Jakość tłumaczenia dokumentów, pism, książek czy innych dowolnych treści może mieć olbrzymie znaczenie dla osób prywatnych, a także firm czy instytucji. Niekiedy przez błąd w tłumaczeniu dany podmiot może ponieść wymierne straty finansowe lub wizerunkowe. W takim przypadku tłumacz musi się liczyć nawet z pozwem sądowym o odszkodowanie lub utratę potencjalnych zysków. Aby temu zapobiec, należy kierować się odpowiedzialnością. Jednym z elementów jest na przykład zachowanie zdrowego rozsądku i nieprzyjmowanie zleceń, co do których mamy wątpliwości czy damy radę je wykonać poprawnie. Nie należy też przyjmować tłumaczeń specjalistycznych z dziedzin, gdzie nie możemy się pochwalić specjalistyczną wiedzą. Bardzo ważnym elementem odpowiedzialności tłumacza jest właściwa ocena tekstu. Jeśli np. tekst źródłowy jest niejednoznaczny, to takie zastrzeżenie powinno pojawić się w finalnym tłumaczeniu. Szczególną wrażliwością powinni się w tym aspekcie wykazać tłumacze przysięgli. Podlegają oni bowiem odpowiedzialności zawodowej w przypadku niewłaściwie wykonanego tłumaczenia.

Dane osobowe

Wielokrotnie tłumacz ma do czynienia z danymi o szczególnym znaczeniu lub inny poufnymi informacjami. Nawet jeśli wydaje się to trywialne, klienci muszą mieć pewność, że mogą ci zaufać, że nie udostępnisz tego innym osobom. Tłumacz musi w każdych okolicznościach szanować poufność i prywatność informacji zawartych we wszelkiej dokumentacji dostarczonej przez klienta do celów tłumaczenia, chyba że przepisy prawa stanowią inaczej. Wszystkie przekazane informacje są poufne i nie mogą być powielane,  ani ujawniane. Jedną z kwestii są tu tłumaczenia wykonywane dla polityków, gdzie często pojawiają się naciski co do ujawnienia tekstu tłumaczonego. W takim przypadku tłumacz jest absolutnie zobowiązany do zachowania tajemnicy, chyba że sąd postanowi o odtajnieniu informacji. W celu zachowania profesjonalizmu tłumacz musi zachować bezstronność i zgłaszać potencjalny konflikt interesów (w tym wartości i opinie osobiste lub etyczne), który może wpłynąć na jego pracę podczas tłumaczenia dokumentu.

Odmowa tłumaczenia

Są sytuacje, w których tłumacz ma prawo odmówić wykonania zlecenia. W przypadku tłumaczenia komercyjnego jest to każde zdarzenie, które powoduje, że dane tłumaczenie jest z jakiegoś powodu niewykonalne. Może to być na przykład konflikt światopoglądowy. Jeśli dany tekst jest niezgodny z naszymi przekonaniami, jak każdy podmiot świadczący usługi komercyjne, możemy odmówić wykonania danego zlecenia. Jest to jednocześnie zgodne z kodeksem etycznym tłumacza, który wyraźnie kładzie nacisk na obiektywizm podczas wykonywania tłumaczenia. Mamy prawo też odmówić wykonania pracy, jeśli uważamy, że nie jesteśmy w stanie wykonać tłumaczenia zgodnie z oczekiwaniami klienta. Nieco inaczej prawo do odmowy działa w przypadku tłumaczy przysięgłych. Tutaj tłumacz ma prawo odmówić wykonania tłumaczenia jedynie w trzech przypadkach. Wyjątkiem jest choroba lub niedyspozycja tłumacza, „Nieuzasadniona odmowa udzielenia przez sąd dostępu do akt sprawy lub odmowa organów wymiaru sprawiedliwości, organów ścigania i innych organów udzielenia podstawowych informacji o postępowaniu”, a także sytuacja, w której tłumacz nie dysponuje wystarczającą wiedzą z danej dziedziny i nie zna terminologii specjalistycznej.

***
Nie masz jeszcze konta w naszym serwisie?
Załóż je za darmo i dodaj swoją ofertę tłumaczeń.