Jak pracować nad dykcją?

Dla tłumaczy ustnych dykcja jest niezwykle ważna. Tłumacz, który mówi niewyraźnie lub ma wadę wymowy, może zostać niezrozumiany przez odbiorców. Często już na studiach dla tłumaczy ustnych można wziąć udział w zajęciach z emisji głosu, ale oczywiście to nie wystarczy. Osiągnięcie zadowalających rezultatów wymaga regularnej pracy; wykonywanie ćwiczeń aparatu mowy powinno stać się nawykiem.

Gimnastyka

Przed każdym tłumaczeniem ustnym warto poświęcić kilka minut tak zwanej gimnastyce buzi i języka. Wielu tłumaczy kabinowych ma do tego idealne warunki w kabinach, gdzie poza drugim tłumaczem nikt ich nie widzi.

Przykładowe ćwiczenia:

• wysuwanie dolnej szczęki na przemian do tyłu i do przodu,
• zataczanie okręgów wysuniętym językiem z zamkniętymi ustami, po wewnętrznej stronie warg,
• zataczanie okręgów dolną szczęką z lekko rozchylonymi ustami,
• szeroko otworzyć usta i układać je jak przy wypowiadaniu poszczególnych samogłosek,
• naśladowanie parskającego konia przy zamkniętych wargach i lekko zaciśniętych zębach.

Łamańce językowe

W ćwiczeniu dykcji tłumaczom pomagają też różne łamańce językowe. Być może nie będzie na nie czasu bezpośrednio przed tłumaczeniem, ale warto je ćwiczyć regularnie w wolnym czasie. Ćwiczenie to nie tylko jest pożyteczne, ale też może poprawić nam humor i zrelaksować.

 Przypomnijmy te najbardziej popularne:

• No to cóż, że ze Szwecji?
• Król Karol kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego.
• Stół z powyłamywanymi nogami.
• Szedł Sasza suchą szosą.
• Marne piwo browarne z browaru na Ogarnej – a mówiły kucharki, że najlepsze jest z Warki.
• W Szczebrzeszynie chrząszcz brzmi w trzcinie.

Oddech

Każdy mówca musi odpowiednio kontrolować swój oddech, dzięki czemu będzie mu łatwiej mówić głośno i wyraźnie. Warto pomyśleć o tym, aby nabierać powietrze w odpowiednich momentach oraz wykorzystywać pracę przepony. Oddychanie to oczywiście u człowieka czynność odruchowa, ale odpowiednio kontrolowane ułatwi życie mówcom i tłumaczom, a także osobom, które ich słuchają. Warto oddychać często, ale w takich momentach, kiedy zaczerpnięcie powietrza nie poskutkuje przerwaniem wypowiadanej frazy.

Higiena głosu

Nie jest też tajemnicą, że o aparat mowy należy dbać. Dla tłumacza ustnego jest to narzędzie pracy, bez którego nie będzie mógł wziąć udziału w konferencji, spotkaniu itd. W tej branży odwoływanie zlecenia z powodu choroby nie jest mile widziane. Poza tym warto zachować dobrą formę jak najdłużej, przynajmniej do emerytury. W trosce o struny głosowe należy unikać infekcji, oszczędzać głos w przypadku chorób dróg oddechowych, nie krzyczeć za wiele i zrezygnować z palenia tytoniu czy częstego picia alkoholu.

Dobra dykcja to atut każdego tłumacza ustnego; bez względu na to, czy pracuje on w kabinie, czy występuje przed publicznością, oraz czy korzysta z mikrofonu, czy nie. Wyraźna, przyjemna dla ucha wymowa świadczy o profesjonalizmie i szacunku do słuchaczy, dlatego warto przywiązywać do niej dużą wagę.

***
Nie masz jeszcze konta w naszym serwisie?
Załóż je za darmo i dodaj swoją ofertę tłumaczeń.